Jerzy BernhardtJerzy Bernhardt „Harry” (ur. 23 lipca 1925 r. w Międzygórzu, dzisiejsza Białoruś,  zm. 28 marca 2016 r. w Olsztynie) urodził się jako syn Józefa, por. legionisty i Heleny z domu Łożyńskiej. Rodzice jego brali udział w wojnie z bolszewikami 1919/20; ojciec oficer, matka łączniczka. Szkołę powszechną ukończył w 1939 roku, a następnie zdał egzamin do Gimnazjum im. Piotra Skargi w Wilnie. Po śmierci ojca w czerwcu 1942 roku, rozstrzelanego przez Niemców za przynależność do ZWZ-AK, wraz z matką podejmuje współpracę z Armią Krajową i 6 września 1943 roku zostaje zaprzysiężony przez Władysława Rumla „Farskiego”. Przydzielony do Samodzielnej Kompanii Zdzięcioła-Nowojelnia, którą dowodzi ppor. Józef Zwinogrodzki „Turkuć”, przechodzi w niej wojskowe przeszkolenie. W lutym 1944 roku jego kompania po przejściu na prawy brzeg Niemna otrzymała nazwę „Bohdanka” i przeprowadziła szereg akcji bojowych; w pierwszej dekadzie czerwca 1944 r. liczyła już około 200 żołnierzy. Po próbie zdobycia miasteczka Wsielub, kompania zostaje przemianowana na VIII bat. 77 pp. AK, zachowując swój kryptonim. 4 lipca po zwycięskiej bitwie z Niemcami o Dokudowo Jerzy Bernhardt zostaje ranny w prawą rękę, zaś „Bohdanka” otrzymuje rozkaz wymarszu pod Wilno, by wziąć udział w operacji „Ostra Brama”. Oddział dotarł tam 13 lipca, czyli już po zakończeniu walki o miasto. Ranny trafił do szpitala polowego AK w Kolonii Wileńskiej, a po jego likwidacji 17 lipca 1944 roku dołączył do Oddziału Samoobrony Czynnej Ziemi Wileńskiej, dowodzonej przez rtm. Władysława Kitkowskiego „Orlicza” / „Groma”. Podczas ostrej zimy stycznia 1945 roku odmroził nogi i został odesłany do Wilna. Stąd na podstawie dokumentów sporządzonych przez „Legalizację” 29 stycznia przybył do Białegostoku, by wkrótce pojechać do Olsztyna. Pracował w spółdzielni „Społem” a następnie w Urzędzie Ziemskim w Giżycku. Udziela się z kolegami z wileńskiej partyzantki w niesieniu pomocy ekspatriantom z Wileńszczyzny i Nowogródczyzny. W 1948 roku ukończył Liceum Gospodarstwa Wiejskiego, po czym podjął studia w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie, otrzymując dyplom w 1953 roku. Rozwija swoje zdolności naukowe pracując jako asystent, starszy asystent i adiunkt w Wyższej Szkole Rolniczej w Olsztynie. W 1960 roku rezygnując z pracy na uczelni zostaje zastępcą kierownika Wojewódzkiej Pracowni Urbanistycznej. W latach następnych działa m. in. w Towarzystwie Urbanistów Polskich i „Solidarności”. W maju 1982 roku zostaje wyrzucony z pracy za zorganizowanie protestu przeciw stanowi wojennemu. Od 1998 roku działa w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Olsztynie. Posiada wiele odznaczeń, w tym Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Partyzancki, Odznakę Weterana Walk o Niepodległość Polski.

Moje pisma dotyczące rezygnacji z funkcji wiceprezesa Zarządu Okręgu Warmińsko-Mazurskiego ŚZŻAK wraz z wyjaśnieniem przyczyny mojego odejścia z tego stanowiska:
Pismo do Marszałka Województwa
Pismo do Wojewody Warmińsko-Mazurskiego
Pismo do Prezesa Zarządu Głównego ŚZŻAK

Wydawnictwa

Kronika Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Warmińsko-Mazurskiego
Kronika Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Warmińsko-Mazurskiego

autor: Jerzy Bernhardt
wydawca: Edytor WERS, 2006
liczba stron: 255
Odwiedź księgarnię Kormoran

Kronika jest opowieścią o tym, jak dawni żołnierze starają się przekazywać historię młodym pokoleniom. Głównym tematem są tutaj spotkania i uroczystości po 1985 roku. Nie brakuje oczywiście także opisów wydarzeń wojennych, często drastycznych i smutnych. Dowiemy się m.in. jak Litwini obchodzili się z Polakami na Kresach Wschodnich czy jak Rosjanie likwidowali przywódców Armii Krajowej. Jest to publikacja wyjątkowa. Przez większość lat PRL-u akowcom nie wolno było -mówić o swojej przeszłości tak otwarcie, jak dziś

Tomasz Kurs, Gazeta Wyborcza, 13.11.2006


Kronika nie jest historią AK czasu wojny, lecz zapisem naszej codziennej, statutowej działalności na przestrzeni lat, które ona obejmuje. Czas ten dzieli Kronika na dwa okresy. Pierwszy obejmuje lata od 1985 do 1989. Jest to czas integracji rozproszonego środowiska akowskiego w ramach Duszpasterstwa Żołnierzy Armii Krajowej, powstałego przy parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie, którego kapelanem został ks. dr Julian Żołnierkiewicz. Wspierał nas on w walce o powołanie do życia Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK). Przyjęcie światowego zakresu jego działalności połączyło rozproszone po wszystkich kontynentach świata towarzystwo akowskie. Powstanie ŚZŻAK pozwoliło rozwinąć w latach 1989-2006 szeroką działalność statutową Związku. W statucie, który jest podstawą naszej działalności, zapisane zostały bardzo ambitne cele, jakie postanowiliśmy realizować. Za cel podstawowy uznano przywracanie prawdy historycznej naszej najnowszej historii oraz odbudowę etosu Armii Krajowej. Jak byłby one realizowane na Warmii i Mazurach przez żołnierzy AK, czytelnik dowie się z zapisu tej Kroniki. Z pokorą muszę stwierdzić, że to nie jest pełen obraz tego, czego dokonali sędziwi żołnierze. Zapis kronikarski wszystkich wydarzeń, jakie miały miejsce w naszym regionie był trudny, a nawet wręcz niemożliwy. Cieszymy się jednak, że choć tyle udało się uchronić od zapomnienia.

Oddając czytelnikom Kronikę naszego Związku, pragnę we wstępie podziękować jej głównym bohaterom, tym którzy swą codzienną pracą oraz działalnością społeczną, w kontaktach ze społeczeństwem, a szczególnie młodzieżą, odbudowywali etos Armii Krajowej i odkłamywali naszą najnowszą historię – żołnierzom Armii Krajowej, naszym wspaniałym dziewczętom i chłopakom z okresu wojny i odbudowy zniszczonej Ojczyzny. Szczególną wdzięczność pragnę wyrazić studentowi Piotrowi Markiewiczowi, mojemu wnukowi, który w ostatnich latach bezinteresownie opracowywał komputerowo zapisy wydarzeń, przygotowując kronikę do jej wydania. Wydanie jej nie byłoby możliwe, gdyby nie  inicjatywa Prezydenta Olsztyna mgr Czesława Jerzego Małkowskiego. Docenił on naszą działalność na rzecz miasta i regionu oraz zapis kronikarski tej działalności, który powinien dotrzeć do szkół, bibliotek i szerszych kręgów społeczeństwa, interesującego się naszą najnowszą historią.

Jerzy Bernhardt

 

... Idziem: od Międzygórza poprzez Sybir, po Jasło i Olsztyn
… Idziem: od Międzygórza poprzez Sybir, po Jasło i Olsztyn

autorzy: Barbara Powroźnik, Jerzy Bernhardt
wydawca: Mała Poligrafia Redemptorystów, 2010
liczba stron: 239
Odwiedź lubimyczytać.pl

Kochani Autorzy „Idziem…”

(…) Pomysł wprowadzenia podjętego tematu przy okazji zbiorowej podróży Nowogródczan po 60 latach na Kresy to strzał w 10 dla wszystkich miłośników tamtych stron i ich historii. Potoczysta narracja, splatające się harmonijnie wątki rodzinne z konspiracyjnymi, zwarta historii powikłanych losów Kraju budzi szacunek i wdzięczność dla autorów. Wspomnienie o deportacji i niewyobrażalnych cierpieniach przypomina o tragedii i barbarzyństwie okupanta. Książka nie pomija żadnych ważnych wydarzeń historycznych i mogłaby być uzupełnieniem lektury w szkołach. Okres stalinowski i okres Gomułki z jego dramatycznymi okresami zagrożenia sowieckiego, cytaty z protokołów Sow. Biura Politycznego – to historia opisana w książce ze smakiem ale dosadnie i wybiórczo.

Podziękować należy za wyrazy wdzięczności wobec płk Kuklińskiego i jego roli w najtrudniejszym momencie zagrożenia niepodległości. Poszukiwanie swego miejsca po repatriacji, nauka i wszystko to, co wiązało się z dziejącą się ówcześnie historią i jej zawirowaniami znalazły swoje miejsce w tej książce. Nie można pominąć także wprowadzenia do historii bliskich autorce osób o szczególnej wartości.
Za tę świetnie napisaną książkę serdecznie dziękuję autorom. (…)

Dowódca VIII bat. 77 pp. AK rtm. Tadeusz Drobniak


Różne bywają spotkania. To, o którym opowiadają autorzy, jest szczególne. W wycieczkowym autokarze, po 60 latach, stanęła twarzą w twarz para starszych, ciężko doświadczonych przez wojnę ludzi. Dzieciństwo, szczęśliwe i beztroskie, przeżyli w osadzie wojskowej w Międzygórzu k/ Nowogródka. Rozłączyła ich historia na długie 60 lat. Ona – mroźnej nocy 10 lutego 1940r., w bydlęcym wagonie, została wraz z rodziną wywieziona na Sybir. On – sąsiad i towarzysz dziecinnych zabaw – zaginął gdzieś na wojennych drogach.

Odnaleźli się dopiero teraz, w lipcu 2000 roku, pielgrzymując do rodzinnych stron, do swej „małej ojczyzny”, bezpowrotnie utraconego raju dzieciństwa. Gdy widzieli się ostatni raz, byli dziećmi – Ona dziesięciolatką, On – piętnastolatkiem i teraz, po ponad półwieczu, szukali w swoich twarzach siebie sprzed lat.

Basia – Sybiraczka z archangielskich lasów i Jurek – żołnierz Armii Krajowej ps. „Harry” z VIII bat. „Bohdanka” 77 pp, mieli co wspominać, tym bardziej, że pielgrzymowali w nadzwyczaj godnym towarzystwie – chóru „Nowogródzkie Orły”, prowadzonym przez pana Wacława Fiszera, żołnierza tegoż VIII bat. ps. „Myśliwy” oraz ich towarzysza broni, pana Romualda Charuzińskiego ps. „Mazur”, również żołnierza Armii Krajowej z VIII bat. „Bohdanka”.

W tych wspomnieniach znajdziesz, Czytelniku, powikłane ścieżki, „polskie drogi” kilku bohaterów tamtych lat. I Ty, Kresowiaku, znajdziesz tu swoją historię, wszak stamtąd Twoje korzenie…

Lucyna Michalska Świerz, Jasło maj 2001 rok

Sanitariuszki - wspomnienia, informacje biograficzne
Sanitariuszki – wspomnienia, informacje biograficzne

zebrał i opracował: Leszek Jan Malinowski
współautorstwo: Jerzy Bernhardt
wydawca: Biblioteka Wileńskich Rozmaitości, 2003
liczba stron: 179

Publikacja opisująca działania służby medycznej AK w czasie wojny na Kresach Wschodnich. Autorem jednego z rozdziałów „Szpital polowy AK – szpitalik „melina” w Kolonii Wileńskiej” jest Jerzy Bernhardt.

Olsztynek i okolice
Olsztynek i okolice

autorzy: Jerzy Bernhardt, Andrzej Wakar, Józef Wieczerzak, Franciszek Klonowski
wydawca: Wydawnictwo Pojezierze, 1970
liczba stron: 183
Odwiedź Moją Bibliotekę Mazurską

Publikacja – przewodnik dotycząca miasta Olsztynka i okolicznych terenów.

Mrągowo - z dziejów miasta i powiatu
Mrągowo – z dziejów miasta i powiatu

redakcja pod kierownictwem: Andrzeja Wakara
współautorstwo: Jerzy Bernhardt
wydawca: Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn, 1975
liczba stron: 488

Publikacja – przewodnik dotycząca miasta Mrągowa i terenów okolicznych. Autorem rozdziału „Środowisko geograficzne”, dotyczącego mi.n. ukształtowania powierzchni, budowy geologicznej czy wód powierzchniowych, jest Jerzy Bernhardt.

Audycje radiowe

Proces szesnastu
Proces szesnastu – audycja nadana w Radiu Olsztyn
Część 1.:
Część 2.:
Część 3.:
Część 4.:
Część 5.:


Słuchowisko historyczne, w którym Jerzy Bernhardt przybliża okoliczności i przebieg moskiewskiego procesu szesnastu przywódców polskiego państwa podziemnego w czerwcu 1945 r.

Zstąpił do piekieł, o Witoldzie Pileckim
Zstąpił do piekieł – audycja o Witoldzie Pileckim
nadana w Radiu Olsztyn
Część 1.:
Część 2.:
Część 3.:
Część 4.:


Słuchowisko historyczne, w którym Jerzy Bernhardt przybliża życiorys i dokonania Witolda Pileckiego – rotmistrza kawalerii Wojska Polskiego, współzałożyciela Tajnej Armii Polskiej oraz żołnierza Armii Krajowej, który był również więźniem i organizatorem ruchu oporu w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Jako jeden z pierwszych tworzył raporty o Holokauście.